Persoonsbewijzen.

Het persoonsbewijs is niet weg te denken uit de geschiedenis van de tweede wereldoorlog. Wat de ontwikkeling van het persoonsbewijs zou worden, was al reeds in 1939 begonnen. Dhr. J.L. Lentz was de uitvinder van het persoonsbewijs zoals dat in de oorlog werd ingevoerd. In 1932 werd Lentz hoofd van de Rijksinspectie van de Bevolkingsregisters. In 1936 stelde hij het Besluit Bevolkingsregisters 1936 op. Hierdoor was het vanaf 1 juli 1936 voor elke gemeente verplicht om voor elke bewoner een aparte persoonskaart met algemene gegevens bij te houden. Voor Lentz was dit nog niet genoeg want hij wilde een systeem waarin iedere burger zichzelf op elk moment zou moeten kunnen legitimeren. 

Het voorstel voor dit systeem werd in maart 1940 door het kabinet-de Geer II afgewezen. Het persoonsbewijs zou er voor het uitbreken van de oorlog dus niet komen. Na de capitulatie in mei 1940 kwam de Duitse Sicherheitspolizei al direct tot de ontdekking dat er geen legitimatiebewijs was in Nederland waar een foto van de houder op stond. In Duitsland had men de "Kennkarte", in Nederland op een distributiestamkaart zonder foto na, niets. Daar de Duitsers toch zeker wel belang hadden bij een algemeen legitimatiebewijs voor iedere Nederlander legden zij contact met de Nederlandse secretaris-generaal van Justitie. Dat was Dhr. Tentink, en hij schreef een brief aan zijn pro-Duitse ambtgenoot : Karel Johannes Frederiks van binnenlandse zaken. En zo kwam de opdracht tot de vervaardiging van het persoonsbewijs weer bij Lentz terecht. Lentz was er van overtuigd dat Duitsland de oorlog zou winnen en ging dan ook ijverig aan het werk. Niet alleen vervaardigde hij simpelweg een persoonsbewijs. Hij vervaardigde ook nog eens een persoonsbewijs welke aanzienlijk beter was dan de Duitse "Kennkarte" . Daarnaast leverde hij de Duitsers ook nog eens informatie over de niet Joodse en Joodse Nederlanders. Een overijverige Nederlandse ambtenaar zorgde ervoor, zonder zich volledig te beseffen wat de maatschappelijke consequenties zouden zijn dat de Duitsers hiermee de volledige grip op de bevolking zouden hebben. Deze zeer trieste ontwikkelingen zorgde er later in de oorlog dan ook voor dat het voor de Duitsers weinig moeite kostte om in kaart te brengen wie Joods was en wie dus ook gedeporteerd zou worden. 

Op 1 maart 1941 werd het persoonsbewijs ingevoerd. In april 1941 werd begonnen met de uitreiking ervan en vanaf 1 januari 1942 was iedere inwoner van Nederland verplicht het persoonsbewijs bij zich te dragen. In de zomer van 1941 werd ook nog eens elk persoonsbewijs van Joodse burgers voorzien van twee gestempelde 'J'-s. Ook dit was een idee van Lentz. Deze maatregel in combinatie met de gele Davidster die elke Joodse burger vanaf 3 mei 1942 op zijn of haar kleding moest dragen maakte het vrijwel onmogelijk aan deportatie te ontsnappen. De illegaliteit heeft veel pogingen gedaan om het persoonsbewijs te vervalsen, dit is echter nooit helemaal gelukt. 

Lentz kreeg na de oorlog slechts drie jaar gevangenisstraf, ondanks het feit dat zijn ijverige werk het de Duitsers makkelijk maakte om honderdduizenden Joden te deporteren en te vermoorden, en wellicht nog duizenden andere Nederlanders op andere manieren te treffen. 

Het persoonsbewijs: een Nederlandse uitvinding, dankbaar ingevoerd door de Duitsers. *1

Persoonsbewijzen Dordrecht.

Hieronder ziet u enkele voorbeelden van persoonsbewijzen van burgers uit de regio Dordrecht. Het zijn afbeeldingen van zowel de voorkant als de achterkant van het persoonsbewijs. U kunt op de foto klikken om de weergave te vergroten. 

Persoonsbewijs Zwijndrecht. 
Hieronder ziet u een voorbeeld van een persoonsbewijs van een burger uit Zwijndrecht Het is een afbeelding van zowel de voorkant als de achterkant van het persoonsbewijs. U kunt op de foto klikken om de weergave te vergroten.

Persoonsbewijs 's Gravendeel. 
Hieronder ziet u een voorbeeld van een persoonsbewijs van een burger uit 's Gravendeel.  Het is een afbeelding van zowel de voorkant als de achterkant van het persoonsbewijs. Wat interessant is bij dit persoonsbewijs, is dat het in een beschermmapje zit. Er zijn veel varianten op deze beschermmapjes geweest. U kunt op de foto klikken om de weergave te vergroten.

Wenken in acht te nemen bij het persoonsbewijs. 
Hieronder vind u de wenken voor de gebruiker van het persoonsbewijs. Het zijn regels die men in acht moest nemen met betrekking tot het gebruik van het persoonsbewijs. Het was de drager verplicht deze wenken bij het persoonsbewijs te houden. 

Persoonsbewijs Dhr. Adrianus Poots en zijn vrouw Arjaantje 't Jong - Dordrecht. 
Het persoonsbewijs van Adrianus Poots heeft een brandweerzegel wat aangaf dat hij brandweerman was bij de Luchtbeschermingsdienst. Het persoonsbewijs van zijn vrouw is ook opvallen. De foto is ondersteboven geplaatst. 

©2017-2024 :Https://www.Dordrechtindeoorlog.nl: (Op de content op deze website berust auteursrecht: Deze content mag niet worden gedeeld, gedupliceerd of gepubliceerd zonder nadrukkelijke toestemming van de auteur van deze website. Voor verzoeken hieromtrent kunt u zich richten tot : Info@Dordrechtindeoorlog.nl of kijken op : www.Dordrechtindeoorlog.nl - Gebruiksvoorwaarden websitecontent).

*1 Bron: Bij de uitleg en informatie over het persoonsbewijs is dankbaar gebruik gemaakt van de informatie op de website: www.persoonsbewijzen.nl van de auteur: Dhr. Matthijs de Die le Clercq.