Militair en Mobilisatie.

Op deze pagina worden alle militaire documenten geplaatst met betrekking tot de omgeving van Dordrecht. Voor het Korps Pontonniers en Torpedisten is een aparte pagina gemaakt. Deze vind u hier: Korps Pontonniers en Torpedisten. 


Groot verlofpas dienstplichtig soldaat C.J.J. Kraayenbrink. 
Hieronder ziet u de groot verlofpas van dienstplichtig soldaat C.J.J. Kraayenbrink uit Dordrecht. Dpl. soldaat Kraayenbrink ging op 11 juni 1940 met groot verlof. Hij was van een late lichting, namelijk die van 1940 en diende nog bij de 4e depot compagnie van het 6e depot bataljon. Vermoedelijk zal hij dus nog niet onder de wapenen geweest zijn in mei 1940. Helaas beschik ik niet over de geboortedatum van de militair waardoor het momenteel niet mogelijk is om verdere informatie over zijn dienstverleden te achterhalen. 

Groot verlof pas dienstplichtig soldaat C.J.J. Kraayenbrink 6e depot-bataljon.

Groot verlofpas wachtmeester J.v.d. Bosch.
Hieronder ziet u de groot verlofpas van wachtmeester J.v.d. Bosch, ingedeeld bij de staf van het 2e bataljon van het 28ste regiment infanterie. wachtmeester v.d. Bosch ging op 25 mei 1940 met groot verlof. Het document is ondertekend door 2e luitenant A.K.R. de Lange. Wachtmeester v.d. Bosch is mogelijk aanwezig geweest bij de hinderlaag van het bataljon Ravelli. Eenheden van het 2e bataljon, waaronder de staf waren onderdeel van dat bataljon in mei 1940. De hinderlaag van het bataljon Ravelli, door Duitse parachutisten zorgde voor grote verliezen aan de eenheid en een groot aantal Nederlandse militairen werd krijgsgevangen genomen bij deze actie. Later zou de commandant ; Majoor Ravelli, gevangen worden genomen door Duitse parachutisten. De 2e luitenant de Lange was hierbij en werd bij deze actie ook gevangen genomen. 

Groot verlof pas wachtmeester J. v.d. Bosch 28 RI.

Appélboekje Sergeant M.D.J. Robart. 
Hieronder vind u foto's van het Appélboekje van sergeant M.D.J. Robart. Marinus Dirk Jan Robart werd geboren op 13 februari 1912. Hij was kantoorbediende van beroep. Op 20 juni 1932 werd hij als dienstplichtige opgeroepen bij het 3e regiment infanterie. Daar ging hij diverse keren op oefening en weer met groot verlof. Op 25 augustus 1939 kwam hij terug van groot verlof. Tijdens de meidagen was hij onder de wapenen bij het 3e regiment infanterie. Na de meidagen ging hij op 14 juli 1940 weer met groot verlof. Daarna was hij werkzaam bij de 2e afdeling van het 62e korps Opbouwdienst. In het Appélboekje staan vermoedelijk de namen en adressen van militairen van dit korps. De opbouwdienst was bedoeld als werkverschaffing voor Nederlandse militairen die geen werk hadden. Zij hielden zich voornamelijk bezig met het verwijderen van verdedigingswerken en het opruimen van de oorlogsschade. 

Appelboekje sergeant M.D.J. Robart Dordrecht opbouwdienst 1

Appelboekje sergeant M.D.J. Robart Dordrecht opbouwdienst 2

Appelboekje sergeant M.D.J. Robart Dordrecht opbouwdienst 3

Appelboekje sergeant M.D.J. Robart Dordrecht opbouwdienst 4

Appelboekje sergeant M.D.J. Robart Dordrecht opbouwdienst 5

Appelboekje sergeant M.D.J. Robart Dordrecht opbouwdienst 6

Appelboekje sergeant M.D.J. Robart Dordrecht opbouwdienst 7

Appelboekje sergeant M.D.J. Robart Dordrecht opbouwdienst 8

Appelboekje sergeant M.D.J. Robart Dordrecht opbouwdienst 9

Nederlandse militaire stafkaarten. 
Hieronder ziet u de Nederlandse tegenhanger van de Stafkaarten. Dordrecht is hier verdeeld over twee stafkaarten. Het gaat hier om Nederlandse stafkaarten uit de mobilisatieperiode.

NL stafkaart van Dordrecht 1

NL stafkaart van Dordrecht 2

 
Vuurbevelen Nederlandse artillerie- mei 1940.  
Hieronder ziet u enige bijzondere handgeschreven vuurbevelen uit mei 1940. De bevelen zijn uitgeschreven door Reserve Kapitein H.B. Frijlink van de groepsstaf van artillerie commando Groep Kil. De afdelingen van 23 R.A. waren uitgerust met 7-veld kanonnen. I-23 R.A. had drie batterijen met elk vier stukken. De afdeling stond opgesteld ten noorden van Mookhoek en stond onder commando van majoor F.H.H.M. Bensel. II-23 R.A. had twee batterijen met eveneens elk vier stukken. De afdeling stond onder commando van majoor D. Das en was opgesteld ten oosten van Strijen. De afdeling 25AA stond onder bevel van reserve Kapitein E. Cohen. Deze afdeling was uitgerust met 12 stuks verouderde 15 lang staal kanonnen en stond opgesteld langs de zuidoost oever van de Dordtse Kil in de Hoekse Waard. Deze artillerie-eenheden vielen beiden onder de Groep Kil. De beide artillerie eenheden gaven tijdens de meidagen regelmatig vuur af op Moerdijk, Willemsdorp en ook Dordrecht. *1 Het eerste vuurbevel dateert van 10 mei 1940 - 6.15 uur. I-23 R.A. en II-23 R.A. krijgen in dit vuurbevel de opdracht met één batterij te vuren op Duitse parachutisten binnen het bruggenhoofd Moerdijk. Het tweede vuurbevel is gericht aan de commandant I-23 R.A. met de opdracht om te vuren op de noordelijke uitgang van Willemsdorp. Het volgende vuurbevel is gericht aan de commandant van 25AA met een vuurbevel op eerder gegeven coördinaten. Het volgende vuurbevel is weer voor de commandant van II-23 R.A. met de opdracht vuur uit te brengen op de de bocht in de Streeplandsche weg en vervolgens op het kruispunt bij station Lage Zwaluwe. Daarna volgt de mededeling dat I-23 R.A. vuurt op eigen infanterie en zijn vuur vooruit dient te verleggen met 200 meter. Het laatste briefje is inmiddels van na de overgave. Er dienen dekens bij het bureau van I-23 R.A. afgeleverd te worden bij een Duitse onderofficier.  

Vuurbevel 23RA 1 Hoekse Waard mei 1940.

Vuurbevel 23RA 2 Hoekse Waard mei 1940.

Vuurbevel 23RA 3 Hoekse Waard mei 1940.

Vuurbevel 23RA 4 Hoekse Waard mei 1940.

Vuurbevel 23RA 5 Hoekse Waard mei 1940.

Vuurbevel 23RA 6 Hoekse Waard mei 1940.

Documenten Landstormplichtige B de Visser.  
Hieronder vindt u een documenten lot van Dordtenaar Barend De Visser. Barend, geboren op 9 juni 1891 te Dordrecht was stukadoor van beroep en woonde aan de Vleeschouwerstraat 21/23 in Dordrecht. Op 17 mei 1916 werd hij opgeroepen voor Dienstplicht bij de Landstorm als onderdeel van de lichting 1911. Op dinsdag 11 juli 1916 was zijn werkelijke opkomst in Woerden. Vervolgens werd hij ondergebracht bij de 2e depotcompagnie van het 3e regiment Vesting-Artillerie. Barend was één van de duizenden dienstplichtigen die opgeroepen werd om de neutraliteit van Nederland te bewaken toen de eerste wereldoorlog in volle gang was in Europa. Het lot omvat onder andere het zangboekje van Barend, maar ook zijn zakboekje en veldzakboekje. Daarnaast zit er ook een poster bij voor het vooroefeningsinstituut van de vrijwillige Landstorm. Deze is geadresseerd aan A.L. de Visser en heeft betrekking op het jaar 1933. Wellicht is deze aan de zoon van Barend gericht. Ook zitten er bonvellen bij het lot, en twee distributiestamkaarten van Mevrouw Antonia Paulina de Zeeuw. 

1. Oproepingsdocument Landstorm B de Visser Dordrecht

2. Militaire Zangboekje Barend de Visser Dordrecht.

3. Documentenset Landstorm Dordrecht Dhr. B de Visser.

4. Zakboekje Barend de Visser 2e depot compagnie 3e regiment Vesting Artillerie.

5. Zakboekje Barend de Visser 2e depot compagnie 3e regiment Vesting Artillerie.

6. Zakboekje Barend de Visser 2e depot compagnie 3e regiment Vesting Artillerie.

7. Zakboekje Barend de Visser 2e depot compagnie 3e regiment Vesting Artillerie.

8. Zakboekje Barend de Visser 2e depot compagnie 3e regiment Vesting Artillerie.

9. Zakboekje Barend de Visser 2e depot compagnie 3e regiment Vesting Artillerie.

10. Zakboekje Barend de Visser 2e depot compagnie 3e regiment Vesting Artillerie.

11. Zakboekje Barend de Visser 2e depot compagnie 3e regiment Vesting Artillerie.

12. Zakboekje Barend de Visser 2e depot compagnie 3e regiment Vesting Artillerie.

13. Veldzakboekje landstormplichtige Barend de Visser 3e regiment Vesting-Artillerie.

14. Veldzakboekje landstormplichtige Barend de Visser 3e regiment Vesting-Artillerie.

15. Oproepposter vooroefeningsinstituut vrijwillige Landstorm 1933.

meer...

Documenten Dhr. J Romijnsen. 
Hieronder vindt u het zeer uitgebreide lot aan militaire documenten van Dhr. J. Romijnsen uit Dordrecht. Naast zijn militaire documenten zitten er ook documenten bij het lot van zijn werk bij de Victoriafabriek. Op deze pagina vindt u de militaire documenten. 

Johannes Romijnsen werd op 18 augustus 1917 geboren te Dordrecht. Hij werkte in de Victoria Koekjesfabriek toen hij op 3 november 1937 van de burgemeester van Dordrecht een oproep kreeg om zich per 21 december 1937 te melden voor militaire dienstplicht. Johannes werd vervolgens ingedeeld bij het 2e regiment veldartillerie waar hij na iets meer dan een jaar ontslag kreeg wegens gebreken. Welke gebreken dat waren blijft onduidelijk, maar wegens gezondheidsredenen werd zijn militaire dienstplicht beëindigd. Hij heeft een enige tijd doorgebracht in het sanatorium in Renkum. Op 8 april 1939 werd hem ontslag verleend bij legerplaats bij Oldebroek door de commandant van het 2e regiment veld artillerie. Hierop keerde Johannes terug naar Dordrecht en ging hij weer werken in de Victoria Koekjesfabriek. Verschillende documenten maken dit duidelijk. Waaronder een brief van een Duitse Hauptmann waarin geschreven staat dat Johannes belangrijk werk verricht in de koekjesfabriek. Op enig punt is hij vervolgens getrouwd met Johanna Engels. Dat maakt een Rode Kruis brief van 24 mei 1945 bekend wanneer Johannes vanuit Winterswijk naar zijn vrouw J. Romijnsen-Engels schrijft. De reden van de Rode-Kruis brief en zijn verblijf in Winterswijk is onbekend. Wellicht is Johannes door de Duitsers als dwangarbeider ingezet. 

De militaire documenten van Johannes bestaan uit een oproep tot militaire dienstplicht van de burgemeester. Een envelop van het 2e regiment veldartillerie. Twee brieven van het militaire hospitaal, gericht aan de vader van Johannes. Een brief van de officier van gezondheid. Twee keer een bewijs van ontslag uit den dienst, een opdracht tot inlevering van rijksgoederen en een bewijs van inlevering van rijksgoederen. 

De civiele documenten van Dhr. Romijnsen vindt u hier: Overige documenten.

De militaire documenten van Dhr. Romijnsen vindt u hieronder:

1. Oproeping ter inlijving militaire dienstplicht.

2. Oproeping ter inlijving militaire dienstplicht.

3. Oproeping ter inlijving militaire dienstplicht.

4. Militaire envelop 2e regiment veldartillerie.

5. Brief chef van het militair hospitaal.

6. Brief chef van het militair hospitaal.

7. Brief van de officier van gezondheid.

8. Bewijs van ontslag.

9. Bewijs van ontslag.

10. Opdracht inlevering van rijksgoederen.

11. Opdracht inlevering van rijksgoederen.

12. Opdracht inlevering van rijksgoederen.

13. Bewijs inlevering van rijksgoederen.

 
Documenten marinier Sliedrecht. 
Hieronder vindt u twee documenten van voor de oorlog in relatie tot de dienstbetrekking van een marinier uit Sliedrecht. Het eerste document is een brief van januari 1938 waarin Dhr. C.T.B. de Visser uit Sliedrecht wordt uitgenodigd voor de eerste lichamelijke keuring. De brief is verstuurd door het centraal bureau van aanneming van marinepersoneel. De betrokkene was waarschijnlijk maar kort in opleiding bij het korps mariniers want in september 1938 volgde een eervol ontslag uit militaire dienst op verzoek na de proeftijd van 3 maanden. Het laatste document is ondertekend door de luitenant-kolonel F Lugt, welke ook in de meidagen de commandant van de mariniersopleiding was. 

Document marinier Sliedrecht

Document marinier Sliedrecht

Programma's Commissie voor ontspanning van militairen.
Hieronder vindt u 21 programma's van de Commissie voor ontspanning van militairen. Tijdens de mobilisatieperiode waren er honderden Nederlandse militairen gelegerd op het eiland van Dordrecht. Om deze militairen, die vaak lange tijd van huis waren, een beetje bezig te houden en wat afleiding te bieden van de dagelijkse militaire sleur werden er regelmatig activiteiten georganiseerd. Deze activiteiten werden met name georganiseerd door de Commisie voor ontspanning van militairen en gefaciliteerd door verschillende partijen zoals: 

- Personeelsvereniging Raad van Arbeid Dordrecht. 
- Orchestvereniging Sonorita.
- De Dordrechtsche Rijsociëteit in de manege aan de Vest. 
- De Victoria Biscuit en Chocolade fabriek. 
- Centraal Drankweer Comité. 
- Amusementsclub O.K. 
- Dordrechtsche Harmonica-orchest vereniging Crescendo.
- Toneelgroep Koninklijke bond van Oud-Onderofficieren Afdeling Dordrecht.
- Fanfarekorps Depot Pontonniers en Torpedisten.
- Dordrechtsche Brandweervereniging.

En ook anderen. 

De avonden werden onder andere georganiseerd op verschillende locaties zoals bijvoorbeeld het militair tehuis Benvenuta, ook wel bekend als villa "Maria" welke gesitueerd was op de hoek van Singel en de Johan de Wittstraat. Maar ook in gebouw Patrimonium aan de Lange Breestraat 24. Weer andere avonden werden georganiseerd in gebouw "Americain" aan de Groenmarkt. De documenten welke tevens als toegangsbewijs golden, zijn bijzonder goed bewaard gebleven en geven een interessante inkijk in de mobilisatietijd in Dordrecht. De documenten zijn gedateerd van november 1939 tot aan april 1940. Op de beeldbank van het regionaal archief Dordrecht zijn nog diverse foto's te vinden van enkele van de partijen en locaties die de ontspanningsavonden voor militairen mogelijk maakten. *2 

*2 Beeldbank Regionaal Archief:
Orchestvereniging Sonorita.                         Dordrechtse rijsociëteit.                         Militair tehuis Benvenuta.
Centraal drankweer comité.                          Crescendo.                                            Gebouw Patromonium.
Bond oud-onderofficieren Dordrecht.           Dordrechtse Brandweervereniging.        Gebouw Americain. 

1. Personeelsvereniging raad van arbeid Dordrecht 21 november 1939.

2. Uitnodiging voor militairen op vrijdag 24 november ( 1939 ).

3. Commissie voor ontspanning van militairen dinsdag 28 november ( 1939 ).

4. Commissie voor ontspanning van militairen maandag 4 december ( 1939 ).

5. Commissie voor ontspanning van militairen maandag 4 december ( 1939 ).

6. Commissie voor ontspanning van militairen maandag 4 december ( 1939 ).

7. Commissie voor ontspanning van militairen dinsdag 12 december ( 1939 ).

8. Commissie voor ontspaning van militairen vrijdag 15 december ( 1939 ).

9. Militair tehuis Benvenuta - muziekuurtje - maandag 1e kerstdag ( 1939 ).

10. Commissie voor ontspanning van militairen - maandag 1e kerstdag ( 1939 ).

11. Commissie voor ontspanning van militairen vrijdag 5 januari ( 1940 ).

12. Commissie voor ontspanning van militairen woensdag 17 januari ( 1940 ).

13. Commissie voor ontspanning van militairen zaterdag 27 januari ( 1940 ).

14. Commissie voor ontspanning van militairen zaterdag 27 januari ( 1940 ).

15. Commissie voor ontspanning van militairen dinsdag 13 februari ( 1940 ).

meer...

Zakboekje Dhr. Jan Pieter Blaak. 
Hieronder vindt u het zakboekje van Dhr. Jan Pieter Blaak. Dhr. Blaak werd op 3 november 1893 geboren in Papendrecht en was ijzerwerker van beroep. Zijn ouders waren Dirk Blaak en Maria van der Zijde en hij had één oudere broer Cornelis Blaak die een kleine 2 jaar later overleed toen hij slechts drie jaar oud was. Ook had hij een jongere zus: Tuitje Cornelia Blaak die geboren werd in 1897. Jan Pieter Blaak werd op 5 maart 1913 ingelijfd voor militaire dienstplicht als loteling van de lichting 19/3 uit de gemeente Papendrecht. Hij werd ingedeeld bij het 3e regiment vesting artillerie. Op 2 mei 1913 werd hij overgeplaatst naar het 1e regiment vesting artillerie. Hier ging hij op 15 november 1913 met groot verlof. Op 1 augustus 1914 kwam hij terug vanwege de mobilisatie opkomst. Hij trouwde intussen op 11 september 1918 met zijn bruid: Maria Celestina Amelberga de Wolf in Dordrecht. Hij was toen nog steeds gemobiliseerd. Op 1 augustus 1919 ging hij als kanonnier over van de 3e compagnie, 4e batterij van het 1e regiment vesting artillerie naar de 3-IV-1 Landweer Afdeling van het Landweer District Dordrecht. Op 1 oktober 1919 ging hij weer met groot verlof als onderdeel van de demobilisatie. Op 1 september 1922 werd hij door reorganisatie overgeplaatst naar het regiment vesting artillerie. Op 15 december 1927 ging hij weer over naar het 1e regiment onbereden artillerie en werd hij onderdeel van de aanvullingsreserve. Achterin in zijn zakboekje zitten nog een aantal reisbonnen model C waarmee hij naar zijn mobilisatiebestemming in Woerden kon reizen wanneer dat nodig was. De bonnen zijn gestempeld door het mobilisatiebureau van het regiment vesting artillerie. De bonnen zijn nooit gebruikt. Met ingang van 1 april 1933 ging Jan Pieter Blaak nog door reorganisatie over bij het 1e regiment veldartillerie. Ondanks dat het zakboekje meer dan 100 jaar oud is, verkeerd het nog in uitstekende staat. Het geeft ons een interessante kijk in de militaire loopbaan van een dienstplichtige van meer dan 100 jaar geleden. 

Zakboekje Jan Pieter Blaak 1-I afdeling depot onbereden artillerie 1.

Zakboekje Jan Pieter Blaak 1-I afdeling depot onbereden artillerie 2.

Zakboekje Jan Pieter Blaak 1-I afdeling depot onbereden artillerie 3.

Zakboekje Jan Pieter Blaak 1-I afdeling depot onbereden artillerie 4.

Zakboekje Jan Pieter Blaak 1-I afdeling depot onbereden artillerie 5.

Zakboekje Jan Pieter Blaak 1-I afdeling depot onbereden artillerie 6.

Zakboekje Jan Pieter Blaak 1-I afdeling depot onbereden artillerie 7.

Zakboekje Jan Pieter Blaak 1-I afdeling depot onbereden artillerie 8.

Zakboekje Jan Pieter Blaak 1-I afdeling depot onbereden artillerie 9.

Zakboekje Jan Pieter Blaak 1-I afdeling depot onbereden artillerie 10.

Zakboekje Jan Pieter Blaak 1-I afdeling depot onbereden artillerie 11.

Zakboekje Jan Pieter Blaak 1-I afdeling depot onbereden artillerie 12.

Zakboekje Jan Pieter Blaak 1-I afdeling depot onbereden artillerie 13.

Zakboekje Jan Pieter Blaak 1-I afdeling depot onbereden artillerie 14/

Zakboekje Jan Pieter Blaak 1-I afdeling depot onbereden artillerie 15.

B.O.U.V. Document A. Ströhmeyer. 
Hieronder vindt u het B.O.U.V. ( Buitengewone Oproeping Uitwendige Veiligheid ) document van Adrianus Ströhmeyer. Het was een document waarmee dienstplichtig soldaat Ströhmeyer voor gemobiliseerd werd ten behoeve van het Dekkings-Detachement Willemsdorp. Het document dateert van 8 oktober 1938 en dat zal ongetwijfeld te maken hebben gehad de Duitse Anschluss van het Sudetenland. De B.O.U.V. was een voormobilisatie waarmee eerste strategische objecten en grensgebieden beveiligd en bewaakt werden. Voor de Algemene Mobilisatie in augustus 1939 waren er meerdere van deze B.O.U.V. 's in Nederland. 

B.O.U.V. Document A. Ströhmeyer - Dekkingsdetachement Willemsdorp.

B.O.U.V. Document A. Ströhmeyer - Dekkingsdetachement Willemsdorp

Inkwartiering in Dordrecht. 
Deze interessante affiche van de garnizoens-commandant van Dordrecht gaat over inkwartiering in Dordrecht. Maar liefst 7000 Nederlandse militairen marcheerden eind mei 1940 vanuit Bergen op Zoom richting Dordrecht. Deze affiche diende als instructie om de mars en inkwartiering ordelijk te laten verlopen. Er wordt onder andere vermeld dat alle militairen zich zoveel mogelijk in orde en rust moesten bewegen en dat de militairen in hun kwartieren dienden te blijven. 

©2017-2025 :Https://www.Dordrechtindeoorlog.nl: (Op de content op deze website berust auteursrecht: Deze content mag niet worden gedeeld, gedupliceerd of gepubliceerd zonder nadrukkelijke toestemming van de auteur van deze website. Voor verzoeken hieromtrent kunt u zich richten tot : Info@Dordrechtindeoorlog.nl of kijken op : www.Dordrechtindeoorlog.nl - Gebruiksvoorwaarden websitecontent).

*1 Bron: Zuidfront-Holland1940 - Hoekse Waard.