De W.F. Ruisch set.
Hieronder is een set van spullen te zien welke van de Heer W.F. Ruisch is geweest. Een Dordtenaar die tijdens de oorlog in de Boeroestraat woonde en op 8 mei 1945 officieel toetrad tot de Bewakingstroepen van de Binnenlandse strijdkrachten in Dordrecht. De set is omvangrijk. Zo zien we onder andere een grote hoeveelheid bonnen, verzetskrantjes, een Ordedienst armband op zijn naam, massavoedingsdocumenten en andere documenten. Vermoedelijk maakte de heer Ruisch gedurende de oorlog al deel uit van de Ordedienst en is hij na de oorlog officieel toegetreden tot de Bewakingstroepen van de Binnenlandse Strijdkrachten. ( Gewest Zuid-Holland-Zuid district 6 Dordrecht B.T. )
Allereerst is onderdeel van de set, een doosje van de Victoria fabriek. Het doosje is tot de rand toe gevuld met aangebroken bonnen. De kans is klein dat de hoeveelheid bonnen aan één persoon heeft toebehoord. Het zou een aanwijzing kunnen zijn dat Dhr. Ruisch zich bezighield met onderduikerswerk omdat het er sterk op lijkt dat hij tijdens de oorlog deel uitmaakte van een Illegale Organisatie. De bonnen zouden dan gebruikt kunnen zijn voor de distributie onder onderduikers.
Hieronder ziet u een aantal overzichtsfoto's van wat er zich tot de set behoord. ( Klik op de foto's voor vergroting)
Bonnen en voeding.
Allereerst de verzameling van bonnen. Onder de spullen zien we een doos van de Victoriafabriek, vermoedelijk een oude koekjesdoos. De doos is tot de rand gevuld met rantsoenbonnen welke vrijwel allemaal aangebroken zijn. Het lijkt er sterk op dat deze bonnen gebruikt zijn voor de distributie onder onderduikers. Het lijken er simpelweg te veel geweest te zijn voor één gezin. In de doos zitten ook een aantal documenten op naam. Waaronder en rijks-distributiekaart, opvallend genoeg niet op naam van Dhr. Ruisch maar op naam van ene J.G. v Buul. Een bonkaart voor vaste brandstoffen op de naam van Dhr. Ruisch, nog een gezinskaart voor groente en fruit en diverse handgeschreven blaadjes waarop de voedingsmiddelen voor bepaalde perioden beschreven staan. Ook zitten er stukjes krantenknipsels bij waar dezelfde informatie op staat. ( Klik op de foto's voor vergroting)
Armband Ordedienst.
De volgende foto's zijn die van de armband van de Ordedienst Dordrecht. Op de achterkant is de naam van Ruisch opgeschreven. De Ordedienst ontstond al in augustus 1940 bij het samengaan van verschillende Illegale organisaties. De organisatie bestond in eerste instantie hoofdzakelijk uit oud militairen. De organisatie werd opgericht met het doel, dat als de Duitsers zouden vertrekken uit Nederland er een machtsvacuüm zou ontstaan en de Ordedienst moest in deze situatie de orde bewaren en een soepele terugkeer van de Nederlandse regering verzorgen. Zover kwam het echter niet. De oorlog duurde langer dan verwacht en gedurende het verloop van de oorlog ging de Ordedienst zich meer bezig houden met verzetsactiviteiten. Denk hierbij aan sabotage en het vergaren van inlichtingen die doorgestuurd werden naar Engeland. Tot ongeveer 1943 toen de Ordedienst dermate verzwakt was door arrestaties en de vele leden van ex militairen die opnieuw in krijgsgevangenschap moesten. Onder leiding van het nieuwe hoofd van de landelijke OD organisatie werden de sabotage activiteiten stil gelegd en hield de organisatie zich nog alleen bezig met het vergaren van inlichtingen en het oorspronkelijke doel van orde bewaren wanneer de bevrijding zou komen. In oktober 1944 ging de Ordedienst net als alle Illegale Organisaties op in de Nationale Binnenlandse Strijdkrachten ( NBS).
Na archieven geraadpleegd te hebben kom ik tot de conclusie dat Dhr. Ruisch waarschijnlijk geen ex-militair is geweest. Als we aannemen dat de armband ten tijde van de oorlog van hem is geweest is hij vermoedelijk een burger geweest die zich later bij de OD heeft aangesloten. Hoewel er in de archieven niets is te vinden over een OD verleden hoeft dat niet persé te betekenen dat hij geen OD man is geweest. Het is lastig te zeggen.
De armband is in de typische kleuren van Oranje Nederland en kenmerkt zich door de letters O.D. Nog vaag is de stempel van Dordrecht te zien, rechts op de armband. Gedurende de oorlog waren er diverse type armbanden in gebruik. ( Klik op de foto's voor vergroting) *1
Informatieposters Luchtbeschermingsdienst.
Hieronder zien we twee informatieposters uitgegeven door de luchtbeschermingsdienst. Gedurende de oorlog waren overvliegende vliegtuigen een bekend beeld voor elke Nederlander. Niet zelden bombardeerden de Geallieerden ook doelen in Nederland. Al voor de oorlog waren er luchtbeschermingsdiensten overal in Nederland. Deze bestonden uit vrijwilligers die daarbij verschillende taken hadden. Denk hierbij aan brandweertaken, EHBO of het beheer van schuilruimtes. Tijdens de oorlog werd de L.B.D. flink uitgebreid door de bezetter. Dit had alles te maken met het groeiende aantal bombardementen door de Geallieerden. Ook Dordrecht ontsnapte niet aan deze bombardementen. Het bekendste voorbeeld is het bombardement van Park Merwestein en de omliggende straten. Hoewel hier een groot Duits hoofdkwartier zat vielen er niet alleen doden en gewonden onder de Duitsers, maar ook onder burgers. De informatieposter hieronder was een voorbeeld van hoe de L.B.D. burgers voorlichtte over wat te doen bij een bombardement. ( Klik op de foto's voor vergroting) *2
Voedselvoorziening Dordrecht.
Hieronder zijn diverse zaken te zien met betrekking tot de voedselvoorziening. Verzetsgroepen maakten gebruik van koeriers om gedrukte boodschappen rond te brengen. Zij hoopten zo bonnen te kunnen verkrijgen die zij weer gebruikten voor de voeding van onderduikers. Het documentje van de "kruidenier" is daar vermoedelijk een voorbeeld van. Op de achterkant staat de datum 16 februari 1945 geschreven. Midden in de hongerwinter dus, die ook het nog niet bevrijdde Dordrecht trof. Het suikerbieten recept is ook een interessant document. Omdat gewone voedingsmiddelen schaars waren in de hongerwinter ging men noodgedwongen andere zaken eten. De bekendste voorbeelden hiervan zijn suikerbieten en tulpenbollen. Dit document geeft informatie over de bereiding van suikerbieten. Dan ook het massavoedingsdocument. Zoals het document uitlegt was niet iedereen in de gelegenheid maaltijden te koken. De massavoeding probeerde om ook tijdens de hongerwinter menig Dordtenaar die niets had nog in een maaltijd te voorzien. Hiervoor waren gaarkeukens op diverse locaties. We zien deze op de achterkant van het document beschreven. Tot slot een document waarbij een inventarisatie staat van producten die in een doos U.E. Dray Fields zaten. Vermoedelijk heeft dit document te maken met Operatie Manna. In April en Mei 1945 hadden de geallieerden afgesproken met de Duitse bezetter om voedsel af te werpen in bezet Nederland. De situatie was zo ernstig dat men nauwelijks meer voedsel en kleding voorhanden had. De voedseldroppingen in april en mei van dat jaar waren dan ook bittere noodzaak voor de bevolking van Nederland. ( Klik op de foto's voor vergroting)
Zeep voor been!
Hieronder zien we nog een documentje welke aantoond dat de situatie tijdens het latere stadium van de oorlog ernstig was. Er was heel veel schaarste van goederen. Dit document geeft informatie over het inleveren van beenderen. Hiervan kon men zeep maken. Via dit soort provisorische oplossingen kon men het dagelijkse leven een beetje dragelijk maken. ( Klik op de foto's voor vergroting)
Brieven gemeentelijke Hogere Burger School.
Hieronder zijn twee brieven te zien van de gemeentelijke Hogere Burger School ( H.B.S.) te Dordrecht. De brieven zijn gericht aan de heer Ruisch. De brieven zijn geschreven door de directeur van de gemeentelijke H.B.S. en hij maakt zich zorgen over het grote verzuim onder leerlingen. Dat is niet verwonderlijk. Veel ouders hielden hun kinderen thuis. Zij waren bang voor razzia's waarbij de bezetter mannen die oud genoeg waren van straat plukten en gebruikten voor de arbeidseinsatz. Het gevolg was dat veel leerlingen dus ook niet meer naar school kwamen. De brief maakt ook duidelijk dat de directeur hiervan op de hoogte was, want hij geeft ook aan dat ouders het verzuim moeten aangeven bij hem. Het is nog een voorbeeld van hoe de oorlog invloed had op het dagelijkse leven. ( Klik op de foto's voor vergroting)
Verzetskranten/ Illegale kranten.
We zien hier een flinke verzameling aan illegale verzetskrantjes. Bekende namen zoals de Vrije Pers en de Waarheid. Ook deze krantjes werden vaak rondgebracht door koeriers van het verzet om de mensen op de hoogte te houden en de censuur van de Duitse kranten te doorbreken. Opvallend is de grote stapel van kleine verzetskrantjes. Deze krantjes lopen van maart 1945 tot aan 4 mei 1945. Dan zitten er ook een aantal losse kranten bij. De kranten van 4 en 5 mei 1945 zijn extra interessant. De bevrijding was een feit! ( Klik op de foto's voor vergroting)
Document: Oproep tot het Nederlandsche Volk- Synode der Nederlandsche Hervormde Kerk.
Tot slot zien we hier een document van de synode der Nederlandsche Hervormde Kerk. Een document over de bevrijding die eindelijk daar is. Het is vooral een oproep op het goede fatsoen van de mens, om ook in tijden van bevrijding het goede te doen en saamhorig te zijn.
Ik heb gepoogd zoveel mogelijk de juiste informatie bij de juiste items te geven. Veel is gebaseerd op vermoedens. Zo ook het vermoeden, dat Dhr. Ruisch vanwege de grote hoeveelheid bonnen, verzetskrantjes, andere documenten en de Ordedienst armband in zijn bezit waarschijnlijk wel iets met een illegale organisatie te maken heeft gehad. Het lijkt erop dat Dhr. Ruisch zich bezig hield met de voeding van onderduikers. Zeker is dit echter niet.
Iedereen die mij aanvullende inlichtingen kan verschaffen over één van de items hierboven getoond of over het oorlogsverleden van Dhr. Ruisch wil ik graag vragen mij te mailen op : Info@dordrechtindeoorlog.nl
©2017-2025 :Https://www.Dordrechtindeoorlog.nl: (Op de content op deze website berust auteursrecht: Deze content mag niet worden gedeeld, gedupliceerd of gepubliceerd zonder nadrukkelijke toestemming van de auteur van deze website. Voor verzoeken hieromtrent kunt u zich richten tot : Info@Dordrechtindeoorlog.nl of kijken op : www.Dordrechtindeoorlog.nl - Gebruiksvoorwaarden websitecontent).
*1 Bron: https://www.verzetsmuseum.org/Ordedienst.
*2 Bron: https://www.verzetsmuseum.org/luchtbescherming.